کد مطلب:22979 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:18

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

با اين كه از لحاظ ديني انسان معتقدي هستم، گاهي نسبت به باورهاي ديني ام دچار شك مي شوم.

وانان، معمول در اين سنين، نسبت به مسائل مختلف از جمله اعتقادات و باورهاي ديني خود دچار شك و ترديد مي شوند و درصدد پيدا كردن دلايل منطقي و پشتوانه قابل قبولي براي آنها هستند. آنان مي خواهند نظام فكري و اعتقادي خود را تجديد بنا كنند و به آن استحكام بيشتري بخشند. از آن جا كه گاهي گمان مي كنند، باورهاي ديني شان مبتني بر تقليد است، تصميم به اصلاح آن مي گيرند. ازاين رو سعي مي كنند با بررسي، تحقيق و موشكافي درباره آنها، به ثبات فكري دست يابند؛ گرچه فطرت و سرشت پاك، آنان را به اصول كلي اعتقادي و اخلاقي و باورهاي ديني سوق مي دهد؛ ولي گاهي دچار شك و شبهه مي شوند. چنين ترديدهايي - كه فرد را به تحقيق و كنكاش وامي دارد و سپس او را از مرحله شك به مرحله يقين و علم مي رساند - خوب و پسنديده است؛ ولي به شرط آن كه به محض ايجاد شك و شبهه، شخص به دنبال پاسخ و حل آن باشد، و با يافتن جواب قانع كننده اي، در حالت ترديد باقي نماند؛ زيرا شك توقفگاه خوبي نيست. اما اگر آغازگر حركت باشد، نيكو و شايسته است. بنابراين اگر شك و ترديدهاي شما از اين قبيل باشد، نگران نباشيد. سعي كنيد با مطالعه درباره آنها و پرسيدن از اساتيد و كارشناسان، جنبه اعتقادي و فكري خود را تقويت نماييد و با عمل كردن به دستورات ديني (مثل نماز و عبادات ديگر) و پاي بندي بيشتر به آن، ايمان خود را تقويت كنيد، اما اگر شك و ترديدهاي شما، وسواس گونه است و بدون اختيار و به طور مكرر، موضوع و مطالبي به ذهنتان خطور مي كند و قادر به قطع آن نيستيد و شما را از فكر كردن درباره چيزهاي ديگر باز مي دارد، اختلالي است كه بايد درمان شود و اصطلاحاً به آن «وسواس فكري» گويند. در ذهن مبتلايان به آن، افكاري بيهوده، شرم آور يا وحشتناكي به وجود مي آيد و در يك چرخه اي بي پايان، آن را به طور مرتب تكرار مي كنند. البته گاهي نيز وسواس در دايره عمل افراد وارد مي شود و از روي اجبار و بدون اختيار خود، عملي را مرتب تكرار مي كنند (مثل دست خود را چندين بار براي پاك شدن يا تميز شدن مي شويند) كه به آن «وسواس عمل» گويند. حال اگر شك و ترديدهاي شما درباره باورهاي ديني، از نوع وسواس فكري است، ضمن توجه به آثار و پيامدهاي سوء آن و انجام راه كارهاي ارائه شده، در جهت بهبود يافتن و رهايي از آن، گام برداريد. بنابراين در ابتدا توجه تان را بر چند پيامد سوء وسواس فكري جلب مي كنم: 1- يكي از ضررهاي وسواس فكري، اتلاف عمر است (زمان گوهر ارزشمندي است كه باز يافتن آن امري غيرممكن است). 2- عدم توانايي در تمركز حواس و ايجاد حواس پرتي. 3- بازماندن از كارهاي اصلي همچون (تحصيل علم و مطالعه و در نتيجه افت تحصيلي). 4- سست شدن اعتقادات و باورهاي ديني. با توجه به ضررهاي بيان شده با رعايت دستورالعمل هاي زير قاطعانه به حل مشكل بپردازيد: 1- تلقين ؛ به خود تلقين كنيد كه من مي توانم شك و ترديدهايم را رها كنم و به اصول فكري خود كاملاً باور و ايمان دارم. 2- هر گاه شك و ترديد، به سراغ شما آمد مشت خود را محكم به زمين بكوبيد و با گفتن ذكري (مثل لاحول و لاقوة الا بالله) تغيير حالت داده، از آن افكار رهايي يابيد بلافاصله به كاري مشغول شويد و يا درباره موضوع ديگري بينديشيد. 3- به مچ دستتان كش نازكي ببنديد و هر گاه افكار ترديدآميز به ذهنتان آمد و شما را رنج داد كش را بكشيد و رها كنيد. با احساس دردي شديد كه به شما دست مي دهد، از آن افكار خارج خواهيد شد. 4- زمان خاصي را براي چنين افكار و شبه هايي اختصاص دهيد (مثلاً ساعت 30/4 تا 45/4 بعداز ظهر) و هر گاه در طول روز شك و ترديد به سراغ شما آمد، به خودتان بگوييد زمان چنين افكاري فلان زمان مقرر است و در آن به آن افكار و ترديدها فكر كنيد ولي در طول زمان به تدريج (مثلاً روزي يك دقيقه) از زمان اختصاص داده شده بكاهيد تا اين كه به صفر برسد. با انجام راه كارهاي ارائه شده (در طي يك ماه) نتيجه وارزيابي خودتان براي ما بنويسيد تا در صورت لزوم نكات ديگري برايتان ارسال گردد.